شما میتوانید سطوح مختلفی ازحفاظت را در مقابل مشکلات برق برای سیستم کامپیوتر خود جهت جلوگیری از تخریب و یا از دست دادن اطلاعات بکار گیرید. این بخش نگاهی دارد به تعاریف قراردادی و مفاهیمی که در رابطه با حفاظت در مقابل برق شهر بکار برده می شوند. بعلاوه، استفاده از یک انرژی پشتیبان مانند سیستم تامین انرژی بدون وقفه (UPS) شما را قادر می سازد که بر بیشتر مشکلات ناشی از اختلالات برق شهر فائق آیید. همچنین محافظت د ربرابر قطع کلی برق را بدست آورید.
نکته: مهمترین شکل حفاظت در مقابل مشکلات برق ورودی که اکثر مردم آن را نادیده می گیرند، کشیدن پلاک کامپیوتر از دوشاخه برق شهر در هنگام بروز مشکلات برق است. این بهترین نوع حفاظت است که هنوز عده کمی ازمردم در مورد آن می دانند.
بدون حفاظت:
برخی ازمردم بطورکلی هیچ سیستم حفاظتی را بکارنمیگیرند. اگر پول، نگرانی عمده شماست ویا اگرانرژی ورودی شما از نوع عالی و بابهترین کیفیت است ممکن است شما ترجیح دهید که هیچ نوع سیستم حفاظتی را درمقابل مشکلات برق بکار نبرید. (احساس خوبی دارید؟… اشتباه میکنید) عدم استفاده ازسیستمهای حفاظتی اصلاً توصیه نمیشود.
اخطار: همواره یک کابل سه شاخه مناسب با اتصال زمین را برای وصل کردن کامپیوتر خود به برق شهر بکارببرید، اگرنیازبه کابل اضافه دارید نوع مناسب آنرا استفاده کنید. تلاش برای صرفه جویی درسیم اضافه، با قطع کردن پین اتصال زمین ازکابل کامپیوتر، خطرناک میباشد. درحالیکه عدم بکارگیری سیستم حفاظتی کاری غیرهوشمندانه است، عمداً دنبال دردسر گشتن احمقانه میباشد.
محدود کننده ولتاژهای اضافی گذرا و ایستگاههای قدرت:
تنها عده قلیلی از مردم تمایل به استفاده ازکامپیوترهایشان بدون بکارگیری سیستم حفاظتی دارند. ارزانترین واساسی ترین شکل حفاظت، یک محدود کننده ولتاژهای اضافی وگذرا میباشد. این وسایل به شکل یک جعبه پلاستیکی هستند با خروجی که از طریق آن کامپیوتر، مانیتورو وسایل دیگربا یک کابل به دوشاخه برق شهروصل میشوند. آنها گاهی به نامهای “نوارقدرت” یا “میله قدرت” نیز نامیده میشوند. این محافظها به لحاظ کیفیت از خیلی خوب تا تقریباً بدون استفاده طبقه بندی میشوند وسطح حفاظتی آنها تقریباً متناسب با قیمت میباشد. محدود کننده های ارزان، حفاظت زیادی را ایجاد نمیکنند هرچند که بهترازهیچ میباشند ولی هرگزخود را با فکر اینکه یک محدود کننده ۵۰۰۰ تومانی بتواند کامپیوتر شما را تاحد زیادی ازمشکلات برق شهرمحافظت کند گول نزنید.
محدود کننده ولتاژهای اضافی معمولاً به دو طریق مشکلات برق شهرراکاهش میدهد. اول، آنها از مولفه های جاذب قدرت برای گرفتن شوک ناشی ازلبه های تیزوولتاژهای اضافی گذرا استفاده میکنند واجازه نمیدهند که آنها ازکامپیوترشما عبورکنند. وسیله ای که برای این منظور استفاده میشود metal-oxide varistor یا MOVنامیده می شود.
varistor یک نیمه هادی با دو ترمینال است که مقاومت آن با افزایش ولتاژ بصورت غیر خطی کاهش می یابد.
این وسایل به این منظور طراحی شده اند که هرولتاژی بالاتر از یک سطح ولتاژ تعیین شده را بجای اینکه از دستگاه عبوردهند به زمین تغییرمسیرمیدهند واین همان چیزی است که باعث حفاظت ازسیستم شما میشود ولی باید دقت نمود که این وسیله فقط دریک نقطه ولتاژی تعیین شده کارمیکند ویک محدوده ولتاژرا پوشش نمیدهد. MOV احتمالاً نمیتواند ضایعات برقی ناشی ازرعد وبرق راپوشش دهد. دوم، آنها معمولاً شامل اجزایی برای یکنواخت سازی وکاهش پارازیت های خط انتقال نیرو میباشند اگر چه این اجزاازنوع بسیارعالی نیستند.
موارد متعددی است که شما هنگام خرید یک محدود کننده ولتاژ باید درنظر داشته باشید. به یاد داشته باشید که رند های بازاردرصنعت محافظ های الکتریکی مانند صنایع دیگر حاضرند و اگر شما جایی یک محدود کننده ولتاژ رادیدید که ادعا میکرد کاملترین حفاظت را از تجهیز شما فراهم میکند ولی قیمت آن به اندازه قیمت یک همبرگر است! باید هوشیار باشید. در اینجا برخی مشخصات ومعیارهای کیفی ذکر میشود:
جذب انرژی:
محدود کننده های ولتاژ معمولاً بر اساس میزان انرژی که میتوانند جذب کنند(برحسب ژول) طبقه بندی میشوند.هرچه میزان این جذب انرژی (بافرض اینکه ادعای کمپانی سازنده قابل قبول باشد) بیشترباشد محدود کننده بهتری خواهیم داشت، معمولاً ۲۰۰ ژول یک محافظ پایه است، ۴۰۰ ژول یک محافظ خوب و۶۰۰ یا بالاتریک محافظ عالی میباشد.
استانداردهای UL در مورد ولتاژ عبوری:
ULپیشرو ترین آزمایشگاه تعیین استاندارد درآمریکا میباشد واستاندارد شماره ۱۴۴۹ را درمورد محدود کننده های ولتاژمنتشر کرده است. این استاندارد محدود کننده ها را بامقدارولتاژی که اجازه عبورازآنها را دارد طبقه بندی کرده است. یرای آزمایش محدود کننده، آن را درمعرض یک جریان ۵۰۰ آمپرویک فشار۶۰۰۰ ولت قرار میدهند وخروجی آن را اندازه گیری میکنند تا ببینند چه میزان ولتاژاز محدود کننده وارد دستگاه میشود. برای حفاظت دستگاه ۳ سطح مختلف تعیین شده است. ۴۲۰ ولت، ۵۰۰ ولت و ۶۶۰ ولت. واضح است که هر چه این عدد کمتر باشد بهتر است. توجه داشته باشید که حتی ۶۶۰ ولت سه برابرولتاژ نامی یک کامپیوترخانگی درایران است.
نشانگر حفاظت:
MOVها (نیمه هادی های اکسیدفلزی) عمردائمی ندارند و اگر دفعات زیادی در معرض ولتاژهای اضافه قرار گیرند (یا یکبار در معرض ولتاژی بسیاربزرگ) از بین میروند. اگراین اتفاق بیفتد، محدودکننده ولتاژ شما دیگر نمیتواند دستگاهتان را درمقابل مشکلات ولتاژحفاظت کند. ولی شما چگونه میفهمید که این اتفاق افتاده است؟ درمحدود کننده های قدیمی (وهم اکنون نیز در دستگاههای ارزان قیمت) نمیتوان متوجه شد که این اتفاق چه زمانی افتاده است اگرچه دردستگاههای خوب کنونی یک نشانگر بصورت لامپ LED تعبیه شده است که نشان میدهد MOV کار میکند یا خیر. این ،یک ویژگی مهم است که درهنگام خرید میتوان جستجو کرد.
اصلاح شرایط خط:
محدود کننده ها معمولاً دارای قابلیتی برای رفع عیوب خط انتقال نیرو میباشند. وقتی که شما یک محدود کننده خریداری میکنید، مشخصات فنی آن را بدقت بخوانید. تمام محدود کننده ها نمیتوانند شرایط خط را اصلاح کنند. بهترین محدود کننده ولتاژ، ۴۲۰ ولت با حداقل ۴۰۰ ژول انرژی برای خروجی تا ۳۰۰۰ وات است.
کلید قطع و وصل:
برخی محدود کننده ها یک کلید دستی قطع و وصل دارند درحالیکه بعضی دیگر ندارند. به این مفهوم که مداربعضی از آنها با یک کلید وصل میشود ولی بعضی دیگرتا زمانی که دستگاه به برق وصل است، روشن میباشند. این یک ویژگی سودمند است، بطورمثال شما میتوانید یک شارژرباتری را برای یک لپ تاپ ویا یک ساعت الکتریکی استفاده کنید درحالیکه سایر مولفه ها را با کلید خاموش کرده اید.
قطع کننده مدار یا فیوز:
بسیاری ازمحدودکننده ها فیوزویاوسیله دیگری برای تجدید Reset)) مدارشان دارند که اگر یک اتصال کوتاه ویا اختلال شدیدی درمداراتفاق افتاد که باعث کشیدن جریان بیش از حد گردید، میسوزند یا Reset میشوند. محدود کننده هایی که Resetمیشوند بهترند. زیرا فیوزبا یک بارسوختن باید تعویض شود.
گارانتی حفاظت:
برخی کمپانی ها برای محدود کننده هایشان گارانتی درنظر میگیرند به این معنا که اگرتجهیزی که از طریق محدود کننده های آنها به برق وصل است آسیب ببیند، برای تعمیرویاتعویض آن به شما پول پرداخت خواهند کرد. قبل ازاینکه روی این گارانتی ها حساب کنید شرایط ومفاد آنرا بدقت مطالعه کنید.
بخاطر داشته باشید که همیشه فرآیند صحیح خاموش کردن کامپیوتر خود را قبل ازاینکه به یکباره با فشردن دگمه power دستگاهتان را خاموش کنید، انجام دهید زیرا اگردرهنگام کاربا سیستم عامل(windows) ناگهان دگمه power رافشار دهید ریسک از دست دادن اطلاعات یا خراب شدن فایل را افزایش خواهید داد.
توجه:
بعضی محدود کننده ها لامپی دارند که نشان دهنده روشن بودن آن است. این لامپ فقط نشانگر اینست که جریان ازآن عبور میکند واصلاً ارتباطی به سطح حفاظت آن ندارد ولی حداقل به شما میگوید که این محدود کننده به برق وصل است وکارمیکند. این نباید با نشانگرحفاظت که دربالا توضیح داده شد اشتباه شود.
از انواع گوناگون محدود کننده ها، ایستگاه قدرت که به آن اداره کننده قدرت نیزگفته اند میباشد و آن مجموعه ایست که امکان گرفتن چند خروجی را برای تجهیز شما فراهم میکند ودگمه هایی دارد که به شما اجازه میدهد به آسانی تجهیزات مختلف را روشن یا خاموش نمایید. آنها معمولاً بگونه ای طراحی شده اند که زیرمانیتورقرارمیگیرند. بعضی ازاین ایستگاهها شامل تمام کارآیی هایی که ممکن است یک محدود کننده داشته باشد میباشند. تعدادی دیگرفقط یک کلید خاموش و روشن دارند و تقریباً کاری برای حفاظت ازدستگاه شما انجام نمیدهند.